ВведениеVerborgen schatten, sporen van het Rampjaar 1672

Verborgen schatten, sporen van het Rampjaar 1672

Fietsroute 35/50/60 km door Woerden, Oudewater, Hekendorp, Haastrecht, Gouda, Reeuwijk, Bodegraven en Nieuwerbrug. 

De groene lijn tussen de fietsknooppunten is de aanbevolen route langs de hoogtepunten. Twee alternatieven zijn gemarkeerd met stippellijnen; de weg tussen Haastrecht (34) en Hekendorp (14) maakt de route ca. 15 kilometer korter. Een bezoek aan Woerden maakt de route ca. 10 kilometer langer.

Praktische informatie

De route heeft geen vast begin– en eindpunt. 

Bezoekt u de regio per trein, dan kunt u een OVfiets huren. Vanwege het beschikbare aantal kunt u dit het beste doen in Gouda of Woerden. Fietsenwinkels langs de route bieden eveneens de mogelijkheid om een fiets of een e-bike te huren. 

De meeste locaties bevinden zich in de buitenlucht en hebben geen openingstijden. Molens, musea en ook Fort Wierickerschans zijn echter niet altijd te bezoeken. Controleer de openingstijden voordat u op reis gaat

Streekproducten

Langs de route vindt u op diverse plaatsen winkels en boerderijen waar u streekproducten kunt aanschaffen. Bij Kaasboerderij van Eijk aan de Vlist kunt u zelfs echte ‘Oude Hollandse Waterlinie’-kaas kopen!

Op de website vindt u meer informatie over de Oude Hollandse Waterlinie, vele andere fiets– en wandelroutes in het liniegebied en het laatste nieuws over culturele evenementen in de vestingsteden: www.oudehollandsewaterlinie.nl

Achtergrond informatie

Water redt de Republiek

De Oude Hollandse Waterlinie kwam in juni 1672 tot stand om de Franse invasie van de Nederlandse Republiek tot stilstand te brengen: met succes! Woerden en Oudewater werden door het Franse leger bezet, maar bij Hekendorp werd het land onder water gezet en ontstond een onneembare barrière. Ten noorden van de Oude Rijn en ten zuiden van Oudewater werden de polders ook onder water gezet (lichtblauw op de kaart). Later stroomde nog veel meer land onder als gevolg van dijkdoorbraken (donkerblauw op de kaart). De Waterlinie werd zo veel groter dan ooit de bedoeling was geweest.

Zwakke schakel

De Oude Hollandse Waterlinie strekte zich uit van Muiden aan de Zuiderzee tot het Land van Altena ten zuiden van Woudrichem. Nergens was de linie zo smal als bij Hekendorp: slechts enkele honderden meters onder water gezet land tussen de twee Wierickes. Bovendien waren het dorp Bodegraven en de Middeleeuwse stad Gouda als vesting ongeschikt. Om dit zwakke punt te beschermen sloeg het leger van stadhouder Willem III van Oranje zijn tenten op bij Nieuwerbrug, Bodegraven en later Alphen aan den Rijn. Zo werden de wegen naar Den Haag en Leiden verdedigd.

Frontlinie

Het gebied tussen Woerden en Gouda was tijdens het Rampjaar een frontlinie; er waren schermutselingen bij Oudewater, Hekendorp en Papekop, een grote veldslag bij Woerden en een Franse verrassingsaanval over de bevroren Waterlinie waarbij Zwammerdam en Bodegraven in brand werden gestoken. Sporen in het landschap De Oude Hollandse Waterlinie is nog goed zichtbaar op Fort Wierickerschans aan de Oude Rijn. Het fort werd in 1673 gebouwd om een herhaling van de Franse aanval te voorkomen. Ook sluizen en waterwegen zijn herkenbaar. Op andere plaatsen zijn de sporen minder vanzelfsprekend. Dankzij archeologisch en historisch onderzoek is toch veel bekend. Deze fietstocht verbindt diverse toplocaties in Gouda, Oudewater, Nieuwerbrug en Zwammerdam met elkaar.

Fietsen en vestingen

Via de fietsknooppunten vindt u eenvoudig uw weg door het hart van de Oude Hollandse Waterlinie. Onderweg bezoekt u dorpen en steden die zich uitstekend lenen voor een tussenstop; van koffie en taart in Hekendorp of Zwammerdam tot een museumbezoek in de historische binnenstad van Woerden of Gouda. Langs de route vindt u op verschillende plaatsen informatieborden over de Oude Hollandse Waterlinie en op Fort Wierickerschans waant u zich (tijdens openingsuren) al snel in de tijd van Willem III van Oranje. Of u nu tussen Nieuwerbrug en Zwammerdam langs de Oude Rijn fietst, of dwars door de polders van de Lopikerwaard bij Haastrecht, het karakteristieke landschap van het Hollandse veenweidegebied laat geen twijfel bestaan over het belang van water voor de regio. Net als in 1672!