Nationaal Onderduikmuseum

Het Nationaal Onderduikmuseum vertelt met ‘kleine’ verhalen, de grote geschiedenis van verzet, onderduiken en vrijheid tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het museum gaat in op de keuzes en dilemma’s van gewone burgers en geeft tevens een beeld van de bijzonderheden van het wonen en werken aan de Duits Nederlandse grens. 

Er worden hier verhalen verteld van de oorlog onder één dak, over verschillende bewoners in het huis. Gewone burgers in een ongewone tijd: de Tweede Wereldoorlog. Hier woonde een gewoon gezin: vader, moeder en twee kleine kinderen. Zij hadden contact met het verzet. Er waren onderduikers op zolder, tegelijk was de grote voorkamer gevorderd door de nazi’s voor het bureau van de Ortskommandantur. De buurt vond in de kelder een schuilplaats tegen de vele bombardementen.

Het museum geeft weer hoe mensen in Nederland en in Duitsland de oorlogsjaren meemaakten en hoe zij in hun dagelijks bestaan op de bezetting reageerden. Naast de die van de bewoners van het pand, worden ook de persoonlijke verhalen verteld van anderen in Aalten: inwoners of zij die daar door de oorlog terecht kwamen (vluchtelingen, bezetter, onderduikers, verzetsmensen, westerlingen die om eten kwamen, soldaten en piloten uit Duitsland, Frankrijk, Engeland, Letland, Rusland etc.). Tevens wordt een beeld gegeven van de evacués uit Scheveningen waarvan er wegens de Atlantik Wall 500 in Aalten verbleven.

Specifiek wordt ingegaan op de thema’s onderduiken, verzet en vrijheid waarbij nadrukkelijk het gesprek met de jeugd wordt aangegaan en via educatieve programma’s wordt kennisgemaakt met de keuzes waar mensen voor stonden en nog staan. Beleving en betekenis staan centraal in het Nationaal Onderduikmuseum. De bezoekers, van jong tot oud, kunnen zelf op onderzoek gaan waarbij alles mag worden aangeraakt. Waar mogelijk wordt een verbinding naar vandaag gemaakt met de rechten van de mens en de wijze waarop burger zijn van Nederland momenteel vorm krijgt. Ons verleden kan behulpzaam zijn in het gesprek over de wijze, waarop de waarden in onze democratie en rechtsstaat vandaag gestalte krijgen. En daarmee wat het betekent om in vrijheid te kunnen leven. Dit sluit goed aan bij de doelstelling van het nationale platform WOII, het programma van de provincie Gelderland voor herinnering WOII en de ideeën van de staatssecretaris over de eindrapportage van de commissie Cohen.