Audio tour How Dutch is New York? - The New Amsterdam Tour

Welkom bij onze audiotour door Lower Manhattan. Dutch Heritage World Tours neemt u mee door de straten van het deel van New York dat in de 17e eeuw Nieuw-Amsterdam heette. Nieuw-Amsterdam was niet de eerste, maar werd ten slotte wel de belangrijkste handelspost van de kolonie Nieuw-Nederland. Nieuw-Nederland werd in 1623 gesticht door de West-Indische Compagnie. Een jaar later stuurde de Compagnie de eerste groep kolonisten, bestaande uit 30 Waalse families, naar de nieuwe kolonie. Zij vestigden zich aanvankelijk niet op Manhattan, maar op andere plaatsen in de kolonie. Die strekte zich uit over grote delen van de huidige staten New York, New Jersey, Connecticut en Delaware.

We houden het jaar 1625 aan als stichtingsjaar van Nieuw-Amsterdam en dus ook van New York, ook al zijn de eerste gebouwen van de kolonisten op Manhattan waarschijnlijk pas van 1626. In dat jaar stuurde de West-Indische Compagnie nog meer schepen met kolonisten en soldaten naar de kolonie, en ook vee, zaden voor granen en groente, landbouwwerktuigen en bouwmaterialen. Hiermee startten ze op de zuidpunt van het eiland Manhattan een nieuwe leefgemeenschap.

Het is nu moeilijk voor te stellen, maar ooit was dit een groen eiland met alleen bomen, struiken, beekjes, moerassen en een paar indianendorpen met maïsakkers. Manhattan is afgeleid van de indiaanse benaming van dit eiland: Manna-hatta, wat heuvelig eiland betekent. Een andere vertaling is ‘het eiland waar we allemaal dronken werden’, wat dan duidt op de vroege kennismaking van de indianen op Manhattan met alcohol.

De eerste gebouwen die op de zuidpunt van Manhattan verrezen waren Fort Amsterdam, een handvol houten huizen en een aantal boerderijen. Algauw werden er ook zaag- en graanmolens neergezet, om meer huizen te bouwen en graan te malen.

In en rond het fort groeide het dorpje geleidelijk uit tot Nieuw-Amsterdam, de hoofdstad van Nieuw-Nederland. Hier was ook het koloniaal bestuur gevestigd. Overigens noemde men de stad in die tijd niet Nieuw-Amsterdam, maar Amsterdam in Nieuw-Nederland.

We spreken doorgaans over de Nederlandse kolonie en Nederlandse kolonisten, maar in werkelijkheid was een groot deel van de kolonisten afkomstig uit andere Europese landen. In de tijd dat de kolonie Nederlands was, werden er in Nieuw-Amsterdam veel talen en dialecten gesproken: behalve Nederlands bijvoorbeeld Engels, Frans, Duits, Scandinavische talen en natuurlijk de talen van de oorspronkelijke bewoners. Daarmee was het stadje een goede afspiegeling van het internationale handelscentrum Amsterdam in Nederland.

De kolonie Nieuw-Nederland heeft maar 40 jaar bestaan, van 1624-1664. In 1664 namen de Engelsen de kolonie in. Vanaf dat moment heette Nieuw-Amsterdam New York. Negen jaar later werd New York met de omringende eilanden door de Nederlanders terugveroverd. De stad heette toen Nieuw-Orange, naar stadhouder Willem III, prins van Oranje. Dat duurde maar ongeveer een jaar, waarna het hele gebied weer onder Engels bestuur kwam en de stad voorgoed New York is gaan heten.

In Lower Manhattan is nu niets meer te zien van de gebouwen die ooit in Nieuw-Amsterdam stonden. Maar de straten volgen nog min of meer het scheef- en kromlopende stratenplan van de Nederlandse tijd – dit in tegenstelling tot de rest van Manhattan, waar het stratenplan langs een liniaal is getrokken. Ook in de straatnamen zijn nog veel Nederlandse sporen te ontdekken en dat gaan we u in deze tour laten zien. We hebben oude kaarten, tekeningen en schilderijen toegevoegd om Nieuw-Amsterdam – en dus ook het oude New York – voor u te laten herleven.

 De tour begint naast het Nederlands-Amerikaans vriendschapsmonument, bij de oostelijke ingang van Battery Park aan State Street.

TIP:

Het kan zijn dat – ondanks onze inspanningen om de gps-zones zo goed mogelijk in te stellen – de audio niet overal wordt afgespeeld. Dat heeft te maken met de vele en erg hoge wolkenkrabbers die het gps-signaal kunnen verstoren. Mocht u bij een van de genummerde punten in deze tour geen gesproken tekst horen, tik dan op uw scherm op het nummer waar u op dat moment bent om de audio te starten. U kunt ook de geschreven tekst lezen.